اذن پدر برای ازدواج
در این نوشتار نگاهی به اذن پدر برای ازدواج خواهیم داشت بیشتر مراجع عظام تقلید، ازدواج (موقت یا دائم) با دختر باکره (بالغه و رشیده) را مشروط به اجازه پدر یا جد پدری میدانند؛ ولی اگر باکره نباشد و یا پدر و جد پدری نداشته باشد، نیازی به اجازه و اذن پدر برای ازدواج نیست. در اینجا لازم به ذکر است که دختر رشیده فردی است که خیر و مصلحت خود را می داند و می تواند به دور از هیجانات و احساسات زود گذر مصلحت خود را در نظر بگیرد و در تصمیم خود آینده ،حیثیت خودش و خانواده اش را درنظر بگیرد.
نظرات فقهی مراجع در خصوص اذن پدر برای ازدواج به شرح زیر است:
1- اذن پدر برای ازدواج لازم است
آیات عظام امام خمینی(ره)، سیستانی، مکارمشیرازی، شبیری زنجانی، نوری همدانی، مظاهری، سبحانی و فیاض: دختری که به حد بلوغ رسیده و رشیده است بدین معنا که خودش می تواند مصلحت خود را تشخیص دهد. اگر بخواهد شوهر کند، چنانچه باکره باشد، باید از پدر یا جد پدری خود اجازه بگیرد و اجازه مادر و برادر لازم نیست.
2- اذن پدر برای ازدواج بنا بر احتیاط واجب لازم است.
آیات عظام خویی، اراکی، گلپایگانی، فاضل لنکرانی، صافی گلپایگانی، وحید خراسانی، تبریزی، خامنهای و علوی گرگانی: بنابر احتیاط واجب، باید از پدر یا جد پدری خود اجازه بگیرد.
در احتیاط واجب می توان به مرجع تقلید دیگری رجوع نمود.
3- اذن پدر برای ازدواج لازم نیست
آیات عظام روحانی، شاهرودی و هادوی تهرانی: چنانچه دختر بالغه و رشیده باشد یعنی صلاح و فساد این کار را تشخیص بدهد، ازدواج موقت و دائم، بدون اذن پدر جائز است و اشکالی ندارد.
4- اذن پدر برای ازدواج شرط است.
حضرت آیت الله بهجت: بنابر احتیاط تکلیفا؛ اجازه شرط است.(یعنی هر چند عقد بدون اجازه ولیّ باطل نیست، اما گناه و معصیت است).
و اگر پدر و جدّ پدرى غایب باشند، به طورى که نشود از آنان اذن گرفت و ازدواج براى دختر لازم باشد یا در ازدواج نکردن، ضرر یا حرج (یعنى مشقّت شدیدى) باشد و همچنین اگر پدر یا جدّ پدرى از ازدواج او با کسى که هم کفو اوست، با وجود تمام مقدمات و شرایط ممانعت کنند و او نیز تمایل به ازدواج دارد و ازدواج هم به مصلحت او باشد با اجتماع تمام شرایط مىتواند ازدواج نماید.
نکته:
لازم به ذکر است که اکثر فقها، بر این نظرند که در مواردی که پدر و جدّ پدری غایب باشند به طوری که از آنان نشود اجازه گرفت و دختر نیاز به ازدواج داشته باشد، یا شوهر مناسبى براى دختر پیدا شده که شرعاً و عرفاً هم کفو اوست و پدر و جد پدرى، بدون جهت مانع از ازدواج مى شوند و سخت گیرى بدون دلیل مى کنند، اذن پدر برای ازدواج ساقط می گردد و دیگر نیاز به اجازه پدر نیست.
د